اختلاف و بحث در هر زندگی مشترکی طبیعی است، اما مشکل از جایی شروع میشود که گفتوگوهای ساده تبدیل به دعواهای فرساینده و آسیبزا میشوند. مدیریت دعواهای زناشویی مهارتی است که اگر زوجین آن را یاد بگیرند، میتوانند حتی از اختلافها برای رشد رابطه استفاده کنند. در این مقاله، با روشهای علمی و کاربردی برای مدیریت تعارضات زناشویی آشنا میشوید؛ روشهایی که در جلسات مشاوره خانواده نیز به زوجین آموزش داده میشود.
بیشتر دعواها زمانی شدید میشوند که یکی از طرفین در اوج هیجان واکنش نشان میدهد. طبق تحقیقات روانشناسی، ذهن انسان در حالت عصبانیت نمیتواند منطقی تصمیم بگیرد. بنابراین اولین قدم این است که چند دقیقه سکوت کنید، نفس عمیق بکشید و در صورت لزوم برای لحظاتی از صحنه بحث فاصله بگیرید.
به جای جملات آسیبزننده مانند «تو همیشه بیمسئولیتی» یا «تو هیچوقت منو نمیفهمی»، احساس خود را با احترام بیان کنید. از عبارتهایی مانند «وقتی این اتفاق میافته، من احساس ناراحتی میکنم» استفاده کنید تا همسرتان حس نکند مورد حمله قرار گرفته است.
در تکنیک پیام “من”، شما احساسات خود را بدون سرزنش طرف مقابل بیان میکنید: وقتی … (رفتار)، احساس … (احساس)، چون … (دلیل).
مثال: «وقتی دیر میرسی، احساس بیاهمیتی میکنم، چون قرار بود با هم شام بخوریم.»
گوش دادن فعال شامل قطع نکردن صحبت طرف مقابل، کنار گذاشتن گوشی، نگاه کردن به چشمها و بازگویی بخشهایی از جملات اوست. این روش سوءتفاهمها را تا حد زیادی کاهش میدهد و پیام اصلی طرف مقابل را شفاف میکند.
هدف از گفتوگو نباید «بردن» باشد، بلکه باید ایجاد تفاهم و رسیدن به راهحلی مشترک باشد. رابطه زمانی برنده است که هر دو طرف احساس درک شدن و همکاری داشته باشند.
رفتارهایی مانند تحقیر، توهین، قهر طولانی، تهدید به جدایی یا فریاد زدن، از مخربترین عوامل در روابط زناشویی هستند. زوجهایی که این رفتارها را کنار میگذارند، روابط سالمتر و پایدارتری دارند.
بسیاری از سوءتفاهمها زمانی پیش میآیند که صحبت در زمان نامناسب مطرح میشود؛ مثلاً هنگام خستگی شدید، در میان مهمانی یا جلوی فرزندان. بهتر است برای گفتوگو زمان و مکان مشخصی تعیین کنید.
اگر در لحظه به نتیجهای نمیرسید، موضوع را به زمان دیگری موکول کنید. تعیین یک زمان مشخص برای ادامه گفتوگو از تداوم بیفایده دعوا جلوگیری میکند.
به جای تمرکز دائمی بر اشتباهات، رفتارهای مثبت همسرتان را تقویت کنید. حتی یک جمله ساده مانند «ممنونم که امروز کمک کردی» میتواند فضای رابطه را تغییر دهد و از شدت تنشها کم کند.
اگر دعواها مکرر هستند، رابطه دچار سردی شده یا بحثها به بیاحترامی تبدیل میشوند، مشاوره زوجدرمانی میتواند کمککننده باشد. در مرکز مشاوره آتیه کرمان، متخصصان حوزه خانواده به زوجین کمک میکنند تا الگوهای رفتاری مخرب را شناسایی کرده و مهارتهای ارتباطی سالم را جایگزین کنند.
اختلاف در زندگی زناشویی طبیعی است، اما نحوه مدیریت آن تعیین میکند که یک رابطه رشد کند یا آسیب ببیند. با یادگیری مهارتهای ارتباطی، کنترل هیجان و استفاده از تکنیکهای علمی، زوجها میتوانند رابطهای آرامتر و صمیمیتر بسازند.
